Ovo je prava Albanija, a ne ona koja se nalazi na Balkanu i za koju svi znaju

Kavkaska Albanija nalazila se na istočnim padinama ove planine, izmedu Kaspijskog mora i vrha Kavkaza

Kada se kaže Albanija, svi pomisle na državu koja se nalazi na Balkanu, južno od Srbije, i koja se graniči sa Crnom Gorom, Makedonijom i Grčkom. Ova Albanija je proglasila nezavisnost 1912. godine, ali je mnogo vekova pre nje postojala Kavkaska Albanija, za koju mnogi i ne znaju.

Kavkaska Albanija je prva i prava Albanija, koja je nastala u 2. veku pre Hrista i odnosila se na istorijsku regiju u istočnom Kavkazu, koja je postojala na teritoriji današnjeg Azerbajdžana i delimično u južnom Dagestanu.

Oko prvog stoleća pre Hrista i posle Hrista zemlje južno od Velikog Kavkaza i severno od Malog Kavkaza bile su podeljene između Kolhida na zapadu, Kraljevstva Iberija u središtu i Kavkaske Albanije na istoku.

Albanija na Kakvazu nalazila se na istočnim padinama ove planine, izmedu Kaspijskog mora i vrha Kavkaza. Sa njene južne strane počinjala je od Apšeronskog poluostrva, na kome se nalazi savremeni azerbejdžanski grad Baku. Severno od Albanije nalazila se zemlja Alana, severozapadno su bili Iberi, a zapadno i južno od Albanije nalazili su se Jermeni.


Južni deo te anticke Albanije pripada danas Azerbejdžanu, a severni deo Rusiji. Postojao je jedan grad pod imenom Albana na obali Kaspijskog mora između savremenih gradova Divicija i Derbenta.

Po imenu ovog grada zemlja u njegovom zaleđu dobila je ime Albanija.

U predislamsko vreme, Kavkaska Albanija (Aran) obuhvatala je šire područje od onoga posle islama.

Drevna Albanija prekrivala je celo istočno Transkavkazije, koje je uključivalo većinu teritorije današnjeg Azerbejdžana i dela Dagestana. Međutim, u postislamskom razdoblju geografski pojam Aran smanjen je na područje između reka Kure i Aras.

Glavni grad Kavkaske Albanije bio je Kabalak, u 5. veku glavni grad premešten je u Partav.

Izvorno područje Albanije obuhvatalo je oko 23.000 kilometara kvadratnih. Nakon 387. godine teritorija Kavkaske Albanije, koja se ponekad od strane naučnika naziva “Velika Albanija”, porasla je na oko 45.000 km kvadratnih.

Politeistička religija Albanije usmerena je na obožavanje tri božanstva Sol, Zeusa i Luna.


Hrišćanstvo je već tokom 1. stoleća počelo da dolazi u Kavkasku Albaniju. Prvu hrišćansku crkvu u regiji sagradio je sveti Elizeja, učenik Tadeja od Edese, na mestu zvanom Gis.

Ubrzo je Jermenija usvojila hrišćanstvo kao državnu religiju (301. godine), a kralj Albanije Urnajr primio je sakrament krštenja od Grgura Prosvetitelja, prvog patrijarha Jermenije.

Pod islamski uticaj Albanija je pala nakon Islamskog osvajanja Persije sredinom 7. stoleća, a ukinuta je u 8. veku.

Kavkaska Albanija bila je krševita i siromašna zemlja, zbog čega nije privlačila osvajače. Bila je poznata po velikim i opasnim psima, takozvanim kavkaskim ovčarima. Pisalo se da je u vreme kada je Aleksandar Veliki osvajao Aziju, pred njega izašao neki vladar Albanije i poklonio mu jednog velikog psa.

Albanija, za koju mi danas znamo, nalazi se na Balkanu, južno od Srbije, i graniči se sa Crnom Gorom, Makedonijom i Grčkom.

Teritorija današnje Albanije u svojoj istoriji bila je deo rimskih provincija Dalmacije (južni Ilirik), Makedonije i Gornje Mezije. Današnja republika je postala nezavisna posle kolapsa Osmanskog carstva u Evropi nakon Balkanskih ratova.

Albanija je proglasila nezavisnost 1912. a priznata je 1913. i bila kneževina, republika i kraljevina sve do italijanske invazije 1939, kada je osnovana protektorat fašističke Italije, a koja je 1943. postala protektorat nacističke Nemačke.


Socijalistička Narodna Republika je osnovana 1944. pod vođstvom Envera Hodže i Partije rada Albanije. Socijalistička republika je raspuštena i 1991. je nastala moderna Albanija.

KAVKASKA TEORIJA O POREKLU ALBANACA

O poreklu Albanaca postoje tri teorije, a prema jednoj od njih, oni vode poreklo upravo sa Kavkaza.
U VIII veku Arapi su zaposeli zemlje oko Kaspijskog mora i iza Kavkaza. Halifat je ovim osvajanjem došao u sukob sa Hazarima. Arapi su bili zaštitnici islama, a Hazari Mojsijeve vere, pa je sukob, pored drugih imao i verski karakter.

Hazari su nametali Albancima vrlo težak danak zbog čega su oni stali na stranu Arapa i većim delom prešli u islam. Hazarski vojskovođa u ratovima sa Arapima je bio kaganov sin Bardžil.

Kada je ušao sa vojskom u Albaniju 730. godine naredio je da se samo muslimani pobiju. Ta Bardžilova naredba je naterala Albance da beže i da traže spas kod Arapa. Za to vreme na Sredozemnom moru su vođene teške borbe između Arapa, kao predstavnika islama i Romeja (Vizantijsko carstvo), kao predstavnika hrišćanstva.

Arapi su oteli od Romeja veći deo Sicilije i deo južne Italije, pa da bi ojačali islamsko stanovništvo u ovim zemljama doveli su deo stanovništva iz kavkaske Albanije, koje je izbeglo ispred Hazara.

Borbe između Arapa i Romeja na Siciliji su trajale dugo vremena i u periodu 827 – 878. Sicilija je podeljena na dva dela, islamski i hrišćanski, pa otuda naziv Dve Sicilije. Romeji su uspeli 970.
 godine da osvoje islamski deo i na tom prostoru su preuzeli Albance. Jedan deo ovog naroda preveli su u hrišćanstvo.

Vizantijski car Vasilije II zauzeo je 20-ih godina 11. veka Novi Epir, a to je približno teritorija savremene Albanije u kojoj su živeli Srbi i nešto Grka. Jedan od vizantijskih vojnih starešina, po imenu Tihomir Srbin iz Beligrada, podigao je ustanak 1040. godine, s namerom da protera vizantijsku vlast iz Novog Epira.

Tihomirovi ustanici su bili svi Srbi i uz pomoć Srbije proterali su Vizantijce iz Novog Epira. Zbog toga su vizantijska carica Zoe i njen treći muž po redu Konstantin IX Monomah poslali brojnu vojsku u napad na Srbiju, u jesen 1042. godine.

Pravac napada je išao kroz Epir u savremenu Albaniju koja je tada većim delom bila teritorija Srbije.

Tadašnji mladi srpski kralj Vojislav I sa svojim sinovima, satro je vizantijsku vojsku od 70.000 vojnika na čelu sa vojvodom Mihailom, prefektom Dračkim.

Ovaj težak poraz u ratu sa Srbijom je izazvao nerede i pobune u Vizantiji. Jedan od pobunjenika bio je i vizantijski vojni zapovednik na Siciliji po imenu Georgije, zvani Manijak. Pošto su ga bez razloga smenili sa dužnosti, odlučio se na pobunu i pošao da uzme vlast u Carigradu. Ukrcao je svoju vojsku sa Sicilije i južne Italije i jedan deo Albanaca koje je uzeo sa sobom kao pomoćne čete.

Albanci su vodili svoje žene i decu kako je bilo uobičajeno u to vreme. Sa tom vojskom se iskrcao u Draču marta 1043. godine. O ovim događajima svedoči Vizantijski istoričar i svedok ovih događaja Mihajlo Ataliota u delu “Historia, Corpus scriptorum Historae”.

Kako je Srbija bila tada u ratnom stanju sa Vizantijom, Manijak je računao na izvesne srpske simpatije. U borbama sa carskom vojskom kod Dorjana, sicilijanski vojvoda je poginuo i njegov poduhvat je propao. Albanci se nisu mogli vratiti na Siciliju, niti su mogli da ostanu na vizantijskoj teritoriji, pa su tražili da se nasele negde u Srbiji. Kralj Vojislav im je dozvolio da se nasele u jednom slabo naseljenom brdskom predelu u okolini Rabana, istočno od Kruje.